Những cách xử lý nước thải đang được ứng dụng rộng rãi
Nước thải phát sinh từ sinh hoạt, sản xuất và y tế đang trở thành áp lực lớn đối với môi trường và hệ thống hạ tầng đô thị. Nếu không được xử lý đúng cách, nước thải không chỉ gây ô nhiễm nguồn nước mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng và sự phát triển bền vững. Chính vì vậy, việc hiểu rõ các phương pháp xử lý nước thải phổ biến hiện nay sẽ giúp doanh nghiệp, đơn vị vận hành và cả cộng đồng lựa chọn được giải pháp phù hợp, hiệu quả và tiết kiệm chi phí.
Phương pháp xử lý nước thải cơ học
Xử lý cơ học là bước nền tảng trong hầu hết các hệ thống xử lý hiện nay. Mục tiêu chính của phương pháp này là loại bỏ các tạp chất có kích thước lớn và các chất rắn dễ lắng, nhằm giảm tải ô nhiễm cho các công đoạn xử lý phía sau.
Các hạng mục cơ học thường được bố trí theo trình tự:
-
Song chắn rác: Giữ lại rác thô như túi nilon, lá cây, vải vụn, giúp bảo vệ máy bơm và đường ống.

-
Bể lắng cát: Tách cát, sỏi và các hạt vô cơ nặng, hạn chế mài mòn thiết bị.
-
Bể điều hòa: Ổn định lưu lượng và nồng độ ô nhiễm trong nước thải, giúp hệ thống vận hành ổn định hơn.
-
Bể lắng sơ cấp: Loại bỏ một phần lớn chất rắn lơ lửng và cặn hữu cơ.

Ưu điểm của xử lý cơ học là cấu tạo đơn giản, dễ vận hành và chi phí thấp. Tuy nhiên, phương pháp này không thể xử lý các chất hòa tan hay các hợp chất hữu cơ phức tạp, nên chỉ đóng vai trò tiền xử lý.
Phương pháp xử lý nước thải hóa lý
Xử lý hóa lý là phương pháp sử dụng các phản ứng hóa học kết hợp với quá trình vật lý để loại bỏ các chất ô nhiễm khó lắng hoặc khó phân hủy sinh học. Đây là giải pháp đặc biệt quan trọng trong xử lý nước công nghiệp.
Các kỹ thuật hóa lý phổ biến bao gồm:
-
Keo tụ – tạo bông: Thêm hóa chất để các hạt cặn nhỏ liên kết thành bông lớn dễ lắng.

-
Trung hòa: Điều chỉnh độ pH của nước thải về mức phù hợp cho các công đoạn xử lý tiếp theo.
-
Tuyển nổi: Sử dụng bọt khí để tách dầu mỡ và chất nhẹ ra khỏi nước.
-
Oxy hóa: Phá vỡ cấu trúc các hợp chất khó xử lý.
Phương pháp hóa lý có khả năng xử lý nhanh và hiệu quả nhiều loại nước thải phức tạp. Tuy nhiên, nhược điểm là phát sinh bùn hóa chất và cần kiểm soát chặt chẽ liều lượng để tránh lãng phí và tác động thứ cấp đến môi trường.
Xem ngay: Mua hóa chất xử lý nước thải công nghiệp
Phương pháp xử lý nước thải sinh học
Xử lý sinh học dựa trên hoạt động của vi sinh vật để phân hủy các chất hữu cơ trong nước thải. Đây là phương pháp được ứng dụng rộng rãi nhất nhờ tính bền vững và chi phí vận hành hợp lý.
Các dạng xử lý sinh học phổ biến gồm:
-
Sinh học hiếu khí: Vi sinh vật sử dụng oxy để phân hủy chất hữu cơ, thường áp dụng cho nước thải sinh hoạt.
-
Sinh học kỵ khí: Vi sinh vật hoạt động trong môi trường không có oxy, phù hợp với nước thải có nồng độ ô nhiễm cao.

-
Hệ thống kết hợp: Kết hợp hiếu khí, thiếu khí và kỵ khí để nâng cao hiệu quả xử lý.
Ưu điểm nổi bật của xử lý sinh học là thân thiện với môi trường và khả năng xử lý ổn định lâu dài. Tuy nhiên, hệ thống đòi hỏi phải kiểm soát chặt chẽ các yếu tố như nhiệt độ, pH và nồng độ oxy hòa tan để đảm bảo vi sinh vật hoạt động hiệu quả.
Phương pháp xử lý nước thải bằng công nghệ màng
Công nghệ màng là một trong những phương pháp xử lý nước thải hiện đại, đáp ứng nhu cầu tái sử dụng nước ngày càng cao. Phương pháp này sử dụng các loại màng lọc có kích thước lỗ rất nhỏ để loại bỏ chất ô nhiễm.
Các loại màng thường được sử dụng gồm:
-
Màng vi lọc: Loại bỏ chất rắn lơ lửng và vi khuẩn.
-
Màng siêu lọc: Giữ lại các hợp chất hữu cơ và vi sinh vật nhỏ hơn.
-
Màng thẩm thấu ngược: Loại bỏ hầu hết các chất hòa tan và muối.
Ưu điểm của công nghệ màng là hiệu quả xử lý cao, chất lượng nước sau xử lý tốt và tiết kiệm diện tích. Tuy nhiên, chi phí đầu tư và bảo trì màng cao, đòi hỏi kỹ thuật vận hành chuyên môn.
Xem ngay: hóa chất tẩy rửa Cleantech
Kết luận
Các phương pháp xử lý nước thải đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ môi trường và đảm bảo phát triển bền vững. Việc hiểu rõ đặc điểm, ưu nhược điểm của từng phương pháp sẽ giúp lựa chọn giải pháp phù hợp, vừa đáp ứng yêu cầu kỹ thuật vừa tối ưu chi phí lâu dài. Trong bối cảnh tiêu chuẩn môi trường ngày càng cao, đầu tư đúng cho xử lý nước thải chính là đầu tư cho tương lai.
Xu hướng hiện nay là thiết kế hệ thống xử lý nước thải theo hướng bền vững, tiết kiệm năng lượng và dễ vận hành. Nhiều đơn vị trong ngành môi trường, trong đó có Cleantech, đang tập trung phát triển các giải pháp tổng thể, phù hợp với từng loại nước thải và điều kiện thực tế của doanh nghiệp.
