Học thạc sĩ quản trị kinh doanh (MBA) đã trở thành con đường giúp các nhà quản lý nâng tầm tư duy, phát triển kỹ năng ra quyết định dựa trên dữ liệu, và tạo ra những chiến lược kinh doanh hiệu quả. Bài viết này sẽ đi sâu vào cách MBA thay đổi tư duy quản lý, những kỹ năng được cải thiện rõ rệt và liệu có thực sự cần thiết phải học MBA để trở thành nhà quản lý xuất sắc.

Học thạc sĩ quản trị kinh doanh giúp thay đổi tư duy quản lý như thế nào?

Tư duy chiến lược thay vì quản lý ngắn hạn

Một trong những thay đổi lớn nhất mà MBA mang lại là tư duy chiến lược. Thay vì chỉ tập trung vào các nhiệm vụ hàng ngày, nhà quản lý được đào tạo để nhìn xa trông rộng, phân tích xu hướng thị trường, đánh giá rủi ro và cơ hội dài hạn.

Theo lời giáo sư Michael Useem tại Trường Kinh doanh Wharton, “Một trong những giá trị cốt lõi của chương trình MBA là khả năng giúp nhà quản lý nhìn thấy bức tranh toàn cảnh, từ đó ra quyết định chiến lược thay vì chỉ tập trung vào các vấn đề trước mắt.”

Ví dụ, trong chương trình MBA, học viên thường được yêu cầu thực hiện các case study từ các tập đoàn lớn như Apple, Amazon, hay Unilever. Việc phân tích các tình huống thực tế giúp họ hiểu rõ cách các nhà lãnh đạo giải quyết vấn đề phức tạp, cân nhắc rủi ro và hoạch định chiến lược dài hạn.

>>> Đọc thêm: Làm thế nào để tận dụng tốt nhất chương trình MBA 1 năm?

Phát triển tư duy phản biện và giải quyết vấn đề

Học MBA cũng rèn luyện tư duy phản biện, khả năng nhìn nhận vấn đề từ nhiều góc độ và đưa ra quyết định dựa trên dữ liệu. Không giống như phương pháp quản lý truyền thống, chương trình MBA khuyến khích học viên thách thức các giả định, đánh giá thông tin và đưa ra giải pháp tốt.

Theo một khảo sát của Graduate Management Admission Council (GMAC) năm 2022, 65% nhà tuyển dụng đánh giá cao khả năng tư duy phản biện của các cử nhân MBA vì họ có thể đưa ra quyết định thông minh trong môi trường nhiều biến động.

Một ví dụ thực tế là học viên MBA được yêu cầu phân tích dữ liệu tài chính, dự báo thị trường và đưa ra các quyết định đầu tư hoặc chiến lược kinh doanh. Hoạt động này giúp họ phát triển khả năng giải quyết vấn đề một cách có hệ thống, thay vì dựa vào trực giác hay kinh nghiệm cá nhân.

Nhận thức về vai trò lãnh đạo và quản lý con người

Quản lý không chỉ là quản lý dự án hay nguồn lực, mà còn là quản lý con người. Học MBA giúp các nhà quản lý hiểu rõ tâm lý nhân viên, xây dựng động lực, và phát triển văn hóa tổ chức tích cực.

Giáo sư Linda Hill tại Harvard Business School nhận định: “Một nhà quản lý xuất sắc không chỉ biết điều hành công việc mà còn biết phát triển con người, tạo ra một môi trường mà đội ngũ cảm thấy được tin tưởng và cam kết.”

Chương trình MBA thường cung cấp các môn học như Quản trị Nhân sự, Lãnh đạo Tổ chức, Quản lý Thay đổi, giúp học viên thực hành các kỹ năng mềm quan trọng. Các mô phỏng lãnh đạo (leadership simulations) cũng là công cụ hiệu quả để học viên trải nghiệm và học hỏi cách quản lý xung đột, đưa ra quyết định dưới áp lực, và truyền cảm hứng cho đội nhóm.

Các kỹ năng nhà quản lý cải thiện rõ rệt sau khi học MBA

Một trong những lý do khiến MBA trở thành chương trình được nhiều nhà quản lý lựa chọn là sự cải thiện rõ rệt trong các kỹ năng cốt lõi.

Kỹ năng phân tích và ra quyết định dựa trên dữ liệu

Trong thời đại số, dữ liệu là chìa khóa để đưa ra quyết định hiệu quả. Học MBA trang bị cho nhà quản lý khả năng sử dụng dữ liệu tài chính, thị trường và vận hành để đưa ra quyết định chiến lược.

Theo báo cáo của Financial Times – MBA Survey 2023, 82% cựu học viên MBA cho biết họ cảm thấy tự tin hơn trong việc phân tích dữ liệu và ra quyết định dựa trên thông tin thực tế, so với chỉ 45% trước khi học MBA.

Kỹ năng lãnh đạo và quản lý đội nhóm

MBA không chỉ tập trung vào kiến thức lý thuyết mà còn rèn luyện kỹ năng lãnh đạo thực tiễn. Các học viên tham gia các dự án nhóm, mô phỏng lãnh đạo, hoặc internship tại doanh nghiệp, từ đó học cách quản lý xung đột, thúc đẩy động lực và xây dựng đội ngũ hiệu quả.

>>> Đọc thêm: Dự định và xu hướng của MBA 1 năm trong tương lai

Kỹ năng giao tiếp và thương lượng

Quản lý hiệu quả không thể thiếu kỹ năng giao tiếp và thương lượng. Học MBA giúp nhà quản lý trình bày ý tưởng rõ ràng, thuyết phục đối tác và xây dựng mạng lưới quan hệ chuyên nghiệp.

Các hoạt động như case discussion, thuyết trình nhóm, role-play thương lượng là những cơ hội để học viên phát triển kỹ năng này. Thực tế cho thấy, các nhà quản lý đã học MBA thường tự tin hơn trong việc đàm phán hợp đồng, quản lý mâu thuẫn nội bộ và thuyết phục cấp trên.

Kỹ năng hoạch định chiến lược và đổi mới sáng tạo

Một điểm nổi bật khác là khả năng hoạch định chiến lược và tư duy đổi mới sáng tạo. Học MBA giúp nhà quản lý không chỉ phản ứng với vấn đề mà còn tạo ra cơ hội mới, xây dựng sản phẩm và dịch vụ sáng tạo.

Ví dụ, trong môn học Innovation & Entrepreneurship, học viên được yêu cầu thiết kế mô hình kinh doanh, dự báo thị trường và xây dựng kế hoạch chiến lược. Theo Báo cáo Global MBA Alumni Survey 2023, 70% cựu học viên MBA cảm thấy kỹ năng đổi mới và chiến lược của họ được cải thiện rõ rệt sau chương trình.

Có cần học MBA để thay đổi tư duy quản lý không?

Mặc dù MBA mang lại nhiều lợi ích, câu hỏi đặt ra là: Liệu có nhất thiết phải học MBA để thay đổi tư duy quản lý?

Lợi ích khi học MBA:

• Tiếp cận kiến thức chuyên sâu và cập nhật: MBA cung cấp kiến thức về tài chính, marketing, chiến lược, nhân sự và quản lý dự án mà nhiều nhà quản lý không có cơ hội học tập bài bản.
• Môi trường học tập tương tác và mạng lưới chuyên nghiệp: Tham gia MBA giúp xây dựng mạng lưới chuyên nghiệp với các học viên đến từ nhiều ngành nghề khác nhau, điều này tạo cơ hội học hỏi và hợp tác trong công việc.
• Rèn luyện tư duy phản biện và chiến lược: MBA không chỉ là kiến thức mà còn là phương pháp suy nghĩ, ra quyết định và giải quyết vấn đề có hệ thống.

Nhược điểm và hạn chế:

• Chi phí cao: Học MBA tại các trường danh tiếng thường tốn từ vài chục đến vài trăm nghìn USD. Đây là khoản đầu tư không nhỏ và cần cân nhắc kỹ lưỡng.
• Thời gian học dài và áp lực: MBA thường mất từ 1–2 năm toàn thời gian hoặc 2–3 năm bán thời gian, đòi hỏi học viên cân bằng giữa công việc, học tập và cuộc sống cá nhân.
• Không phải tất cả mọi người đều phù hợp: MBA hiệu quả nhất với những người có nền tảng quản lý hoặc kinh nghiệm làm việc trước đó. Người chưa có kinh nghiệm thực tế có thể khó áp dụng kiến thức ngay lập tức.

Nếu không học MBA, vẫn có nhiều cách để phát triển tư duy quản lý:

• Các khóa học ngắn hạn hoặc chứng chỉ chuyên môn: Ví dụ như khóa học về quản trị dự án, lãnh đạo, phân tích dữ liệu từ Coursera, edX, hoặc các trường đại học uy tín.
• Học hỏi từ kinh nghiệm thực tế: Tham gia dự án, lãnh đạo đội nhóm, hoặc nhận mentorship từ các nhà quản lý giàu kinh nghiệm.
• Đọc sách và nghiên cứu case study: Sách về chiến lược, lãnh đạo, đổi mới sáng tạo cũng cung cấp kiến thức và tư duy quản lý giá trị.

Tóm lại, MBA là một con đường hiệu quả nhưng không phải là con đường duy nhất để thay đổi tư duy quản lý. Sự kết hợp giữa học tập, trải nghiệm thực tế và phát triển kỹ năng mềm sẽ mang lại kết quả bền vững hơn.

Để tìm hiểu thêm về các chương trình MBA chất lượng, bạn có thể tham khảo tại VIỆN IDEAS.